De moed van Gisèle Pelicot

"We zullen moeten vechten tot het einde," zei de 72-jarige Gisèle Pelicot, de vrouw die door 70 tot 90 mannen is verkracht in een tijdspanne van tien jaar. Mogelijk gemaakt door haar man, Dominique Pélicot, die haar drogeerde, al die mannen uitnodigde om zijn vrouw te verkrachten en alles filmde. Gisèle’s dochter Caroline is één van de getuigen in de zaak omdat haar vader haar misbruikt heeft toen zij buiten bewustzijn was. De wereld heeft haar ogen op deze afgrijselijke zaak in Frankrijk.

Gisèle koos ervoor om deze zaak voor de wereld te openbaren zodat iedereen getuige mag en kan zijn van deze verschrikkingen. Want dat zal de wereld ook zijn als ze blijven opletten. Het is aannemelijk dat de verkrachtingsvideos getoond zullen worden tijdens de hoorzittingen. Gisèle wilde dat de wereld alles kon zien zodat het een openbare en collectieve aanklacht is tegen de patriarchale cultuur van verkrachting. Door alles in de zaak te openbaren, schuift de schaamte, die zo vaak op slachtoffers wordt gedrukt, weer terug naar de verkrachters en misbruikers, volgens haar juridische team.

Het patriarchaat. De ‘leerschool’ die stelt dat mannen alles en iedereen om hen heen mogen onderdrukken en veroveren. Wat Gisèle is overkomen, is een verschijning van de patriarchale cultuur van pijn en macht. Want verkrachting draait om macht. Moord draait om macht. Alles aan deze zaak, maar ook aan de femicides die in de afgelopen week aan het licht kwamen, toont dat het gaat om mannen die macht willen uitoefenen. Mannen die willen denigreren en domineren. Mannen gecreëerd door andere mannen, patriarchale mannen.

Deze mannen, maar ook alle andere mannen die als kleine satellietjes in de periferie van patriarchale mannen zweven, zijn er als de kippen bij om van de daken te schreeuwen dat niet alle mannen schuldig zijn aan geweld tegen vrouwen. Kijkend naar de concrete aantallen, dan is dat ook zo. Niet letterlijk élke man ter wereld is schuldig. Alleen is dat niet het punt of het probleem. Waar het om gaat, is dat in het dagelijks leven niet te zien is welke man gevaarlijk is en welke niet. Zie de tientallen mannen die Gisèle hebben verkracht. Velen van hen waren ‘gewoon’ brandweerlieden, apothekers, journalisten, arbeiders. Ze kwamen uit de buurt, sommigen waren in het dagelijks leven vriendelijk naar Gisèle. Wat de waarheid vrouwen veelvuldig laat zien, is dat vele gewelddadige mannen er aan de buitenkant uitzien als een ‘gewone man’.

Overal ter wereld komt het ook voor. Femicide in Uganda, femicide in Zwitserland. Groepsverkrachting en moord in India, massaverkrachting in Frankrijk. Land- en cultuuroverstijgend. Zo goed als de helft van de wereld bestaat uit mannen. De andere helft moet dus waken voor gevaar en altijd bezig zijn met hun veiligheid, niet wetende waar of wanneer ze aangevallen worden. De gemene deler in al deze gevallen is dat de daders altijd mannen waren. Mannen uit de nabije omgeving, niet alleen wildvreemde mannen op straat. Als ook mannen uit de nabije omgeving de vrouwen in hun leven kapot willen maken, hoe moeten vrouwen dan nog weten wie hen niets aan zal doen en wie de laatste persoon is die ze ooit zullen zien?

Hoe moeten vrouwen weten welke man hen wil ruïneren en welke niet?

Het is echt de hoogste tijd dat we stoppen met de zinloze discussies over de toon omdat er mannen zijn die zich gekwetst voelen door de toon. Want wat gaat er in je om als het de toon is die jou als man tegen de borst stoot en niet de daadwerkelijke verkrachting en moord van vrouwen? Hoe verdraaid is jouw wereldbeeld als je de verdorven noodzaak voelt om ‘niet alle mannen!’ te roepen.

Als jij als man je ongemakkelijk voelt om geschaard te worden bij die mannelijke daders, dan zou je kunnen helpen strijden tegen hoe we als samenleving mannen opvoeden en aanleren dat alles te domineren is, in plaats van als een kapot cassettebandje te blijven klagen over de toon of ‘niet alle mannen!’ te roepen.

Inmiddels is het meermaals duidelijk geworden dat dit een probleem is gecreëerd door mannen, dat in stand wordt gehouden door mannen en dat alleen verdwijnt door de weigering van mannen. De weigering om op te gaan in geweld. De weigering om te onderdrukken, om te domineren. De weigering om dit het lot van vele vrouwen te laten zijn.

Genoeg mannen waren, zijn en zullen het probleem blijven om alle mannen medeplichtig te maken. Want als je weet over dit wijdverspreide probleem maar ervoor kiest om de andere kant op te kijken, dan ben je medeplichtig.

Nu is er de plicht om hiertegen te strijden.